मराठीत महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना 2023 ही महाराष्ट्र सरकारने समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना सक्षम करण्यासाठी आणि कर्जाचे ओझे कमी करण्यासाठी आणलेली एक क्रांतिकारी योजना आहे. प्रख्यात समाजसुधारक महात्मा ज्योतिबा फुले यांच्या नावावर असलेल्या या उपक्रमाचा उद्देश कर्जाच्या दुष्टचक्रात अडकलेल्या व्यक्ती आणि कुटुंबांना आर्थिक सहाय्य आणि आधार देणे हा आहे. या लेखात, आपण महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेच्या गुंतागुंतीचा शोध घेऊ आणि गरजूंसाठी ती आशेचा किरण कशी असू शकते याचा शोध घेऊ.
महाराष्ट्र महात्मा ज्योतिराव फुले कर्ज माफी योजना 2023 माहिती हि योजना उद्धव ठाकरे सरकारच्या स्थापनेनंतर २१ डिसेंबर २०१९ रोजी सुरू करण्यात आलेली आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकरी कर्ज मुक्ती म्हणजेच ज्योतिराव फुले शेतकरी कर्जमुक्ती या योजनेअंतर्गत राज्य शासनाकडून पिकासाठी घेतलेले कर्ज राज्य शासनाकडून माफ करण्यात येणार आहे.नियमित कर्जपरतफेड करणाऱ्या शेतकऱ्यांना प्रोत्साहनपर लाभ देण्यासाठी सन 2017-18, सन 2018-19 आणि सन 2019-20 हा कालावधी विचारात घेण्यास मान्यता देण्यात येत आहे. या तीन आर्थिक वर्षांपैकी कोणत्याही दोन आर्थिक वर्षात पीक कर्जाची उचल करुन नियमित परतफेड केलेल्या शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ देण्यास मान्यता देण्यात येत आहे.
मराठीत महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना 2023
ज्या शेतकऱ्यांकडील एप्रिल 2015 ते मार्च 2019 पर्यंत उचललेल्या अल्पमुदत पिक कर्जाची रक्कम, एक किंवा एकापेक्षा जास्त कर्ज खात्यात दिनांक 30 सप्टेंबर 2019 पर्यंत मुद्दल आणि व्याजासहित थकीत असेल, अशी परतफेड न झालेली अल्पमुदत पिक कर्जाची रक्कम दोन लाख पर्यंत आहे, असे शेतकरी जर अल्पभूधारक किंवा अत्यल्पभूधारक असले तरी त्यांच्याकडे असलेले शेत जमीन क्षेत्र विचारात न घेता, त्यांच्या कर्ज खात्यात 2 लाख रुपये पर्यंत कर्जमुक्तीचा लाभ देण्यात येईल. एप्रिल 2015 ते मार्च 2019 वितरीत करण्यात आलेल्या अल्पमुदत पिक कर्जाचे पुनर्गठन किंवा फेरपुनर्गठन करून मध्यम मुदत कर्जात रुपांतर केले असेल आणि एक किंवा एकापेक्षा जास्त कर्ज खात्यात दिनांक 30 सप्टेंबर 2019 पर्यंत मुद्दल व व्याजासहित थकीत असेल, अशी परतफेड न झालेली कर्जाची रक्कम दोन लाखापर्यंत असल्यास त्यांना कर्जमुक्तीचा लाभ देण्यात येईल. या योजनेच्या अंतर्गत ज्या अल्पमुदत पिक कर्ज खात्याची अथवा अल्पमुदत पिक कर्जाचे पुनर्गठन किंवा फेरपुनर्गठन केलेल्या कर्जखात्याची मुद्दल व व्याजासह दिनांक 30 सप्टेंबर रोजी थकबाकीची रक्कम 2 लाख रुपयापेक्षा जास्त असेल अशी कर्जखाती कर्जमुक्तीच्या लाभास पात्र ठरणार नाही.
योजनेचे नाव | महात्मा ज्योतीराव फुले शेतकरी कर्जमुक्ती योजना |
व्दारा सुरुवात | महाराष्ट्र सरकार |
राज्य | महाराष्ट्र |
लाभार्थी | राज्याचे शेतकरी |
उद्देश्य | या योजनेचा उद्देश्य आहे शेतकऱ्यांना मजबूत पाठबळ देणे आणि कर्जमुक्त करणे |
अधिकृत वेबसाईट | mjpsky.maharashtra.gov.in |
श्रेणी | राज्य सरकारी योजना |
योजनेची तारीख | 21 डिसेंबर 2019 |

मराठीत महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना 2023 योजनेचे उद्दिष्ट
- राज्यातील अशा सर्व शेतकऱ्यांची परिस्थिती सुधारण्यासाठी
- कर्जाच्या बोजामुळे शेतकरी आत्महत्या करतात त्यामुळे आत्महत्या करणाऱ्या शेतकऱ्यांची कुटुंबे निराधार होतात.
- नैसर्गिक आपत्तींमुळे शेतकऱ्यांच्या पिकांचे मोठयाप्रमाणात नुकसान होते
- राज्यातील लहान आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांचे अल्पमुदतीचे दोन लाख रुपयेपर्यंतचे दिनांक 30 सप्टेंबर 2019 पर्यंत घेतलेले पिक कर्ज राज्य शासनाकडून माफ करण्यात येईल
- महात्मा ज्योतिबा फुले कर्ज माफी योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना कर्ज माफीचा लाभ देण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने दहा हजार कोटी रुपयांचे बजट जाहीर केले आहे.
मराठीत महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना 2023 लिस्ट
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्ज माफी योजना या योजनेच्या अंतर्गत येणाऱ्या सर्व शेतकऱ्यांना जुलै महिन्याच्या अखेरपर्यंत महाराष्ट्र सरकारव्दारा योजनेमध्ये समाविष्ट करण्यात येईल असे राज्य शासनाव्दारे जाहीर करण्यात आले होते, महाराष्ट्र महात्मा ज्योतीराव फुले शेतकरी कर्जमुक्ती योजना अंतर्गत 11. 25 लाख शेतकऱ्यांना कर्ज मुक्तीचा लाभ देण्यात येणार असून जुलै पर्यंत लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या खात्यात 8200/- करोड रुपये जमा केल्या जातील. शासनाकडून अपडेट करण्यात आले कि करोना महामारीमुळे या योजनेच्या अंमलबजावणीमध्ये विलंब झाला आहे. परंतु ज्या लाभार्थी शेतकऱ्यांना आतापर्यंत या योजनेचा लाभ मिळालेला नाही त्या सर्व लाभार्थी शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ देण्यात येईल. त्या सर्व शेतकऱ्यांनी आपले आधार प्रमाणित करून ठेवावे असे निवेदन शासनाने केले आहे.
या योजनेच्या अंतर्गत ज्या लाभार्थी शेतकऱ्यांचे नाव पहिल्या आणि दुसऱ्या यादीमध्ये आले नाहीत, त्यांनी महात्मा ज्योतिबा फुले कर्ज माफी योजने (MLPSKY) च्या तिसऱ्या यादीत तपासावे. महात्मा ज्योतिबा फुले कर्ज माफी योजनेच्या अंतर्गत ज्या लाभार्थी शेतकर्यांचे नाव योजनेच्या यादीत समाविष्ट असतील, त्यांना या कर्जमाफी योजनेचा लाभ देण्यात येईल.
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना 2023 लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्ज माफी योजनेच्या अंतर्गत लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांना आधार कार्डाच्या माध्यमातून सत्यापित करून नंतर त्या बँक खात्यांमध्ये धनराशी जमा केल्या गेली होती, या योजनेच्या अंतर्गत लाभार्थी शेतकऱ्यांचे एकूण 7,06,500 बँक खाते उघडण्यात आले आहे, तसेच या योजनेंतर्गत लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये 4739.93 करोड रुपये जमा करण्यात आले आहे, असे शासनाकडून जाहीर करण्यात आले आहे. राज्यातील ज्या शेतकऱ्यांना या योजनेंतर्गत अजूनही लाभ मिळालेला नाही त्यांनी या योजनेचा लाभ मिळविण्यासाठी योजनेमध्ये अर्ज करण्याची आवश्यकता आहे.
यांना लाभ मिळणार नाही
- महात्मा जोतिराव फुले शेतकरी कर्जमुक्ती योजना 2019 अंतर्गत कर्जमाफीचा लाभ मिळालेले शेतकरी.
- महाराष्ट्र राज्यातील आजी/माजी मंत्री/राज्यमंत्री, आजी/माजी लोकसभा/राज्यसभा सदस्य, आजी/माजी विधानसभा/विधान परिषद सदस्य.
- केंद्र व राज्य शासनाचे सर्व अधिकारी/ कर्मचारी (एकत्रित मासिक वेतन रुपये 25000 पेक्षा जास्त असणारे मात्र चतुर्थ श्रेणी कर्मचारी वगळून)
- राज्य सार्वजनिक उपक्रम (उदा.महावितरण, एस टी महामंडळ इ. ) व अनुदानित संस्था यांचे अधिकारी व कर्मचारी (एकत्रित मासिक वेतन रुपये 25000 पेक्षा जास्त असणारे मात्र चतुर्थ श्रेणी कर्मचारी वगळून)
- शेतीबाह्य उत्पन्नातून आयकर भरणाऱ्या व्यक्ती.
- निवृत्तीवेतनधारक व्यक्ती ज्यांचे मासिक निवृत्तीवेतन रुपये 25000 पेक्षा जास्त आहे (माजी सैनिक वगळून).
- कृषि उत्पन्न बाजार समिती, सहकारी साखर कारखाना, सहकारी सुतगिरणी, नागरी सहकारी बँका, जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँका व सहकारी दूध संघ यांचे अधिकारी (एकत्रित मासिक वेतन रुपये 25000 पेक्षा जास्त असणारे) व पदाधिकारी (अध्यक्ष, उपाध्यक्ष व संचालक मंडळ)
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना मराठीत समजून घेणे
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना ही एक कल्याणकारी योजना आहे ज्याचा उद्देश कर्जाच्या ओझ्याखाली दबलेल्या कर्जदारांना दिलासा आणि मदत देणे आहे. हा उपक्रम समाजाच्या एका महत्त्वाच्या घटकाला त्रास देणार्या कर्जबाजारीपणाच्या समस्येवर लक्ष देण्याची गरज ओळखतो. आर्थिक सहाय्य प्रदान करून आणि कर्जाची पुनर्रचना सक्षम करून, ही योजना व्यक्ती आणि कुटुंबांना कर्जाच्या बंधनातून मुक्त होण्याचा आणि त्यांच्या आर्थिक जीवनावर पुन्हा नियंत्रण मिळवण्याचा मार्ग मोकळा करते.
हे पण वाचा
वांगी किड रोग व उपाय फवारणी साठी औषध
पात्रता निकष
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेचे घेण्यासाठी, व्यक्तींनी काही पात्रता निकष पूर्ण केले पाहिजेत. ही योजना प्रामुख्याने लहान आणि सीमांत शेतकरी, भूमिहीन शेतमजूर, ग्रामीण कारागीर, बचत गट आणि समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना लक्ष्य करते. अर्जदारांनी त्यांची पात्रता स्थापित करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे प्रदान करणे आवश्यक आहे, जसे की उत्पन्न प्रमाणपत्रे, कर्ज विवरणे आणि इतर संबंधित पुरावे.
योजना कशी कार्य करते?
मराठीतील महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना कर्जमुक्तीसाठी सर्वसमावेशक दृष्टीकोन देते. यामध्ये कर्जाची पुनर्रचना, व्याज अनुदान आणि आर्थिक समुपदेशन यासह विविध घटकांचा समावेश आहे. या योजनेंतर्गत, पात्र कर्जदार नियुक्त प्राधिकरणांशी संपर्क साधू शकतात आणि कर्ज पुनर्गठनासाठी अर्ज करू शकतात. कर्जाच्या रकमेचे पुनरावलोकन केले जाते आणि परतफेडीचा भार कमी करण्यासाठी योग्य ते बदल केले जातात.
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेचे फायदे
कर्जमुक्ती
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेचा प्राथमिक फायदा म्हणजे कर्जाशी संघर्ष करणाऱ्या कर्जदारांना दिलासा. कर्जाची पुनर्रचना आणि व्याज अनुदानाद्वारे, व्यक्तींना त्यांच्या कर्जाच्या ओझ्यामध्ये लक्षणीय घट अनुभवता येते. हे आर्थिक ताणतणाव दूर करते आणि त्यांना त्यांचे जीवन पुनर्निर्माण आणि उज्ज्वल भविष्य सुरक्षित करण्यावर लक्ष केंद्रित करण्यास सक्षम करते.
सुधारित क्रेडिट रेटिंग
जास्त कर्जाचा एखाद्या व्यक्तीच्या क्रेडिट रेटिंगवर हानिकारक प्रभाव पडतो. महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेत सहभागी होऊन आणि यशस्वीरित्या लाभ मिळवून, कर्जदार त्यांच्या क्रेडिट स्कोअरमध्ये सुधारणा करू शकतात. हे भविष्यातील आर्थिक संधींचे दरवाजे उघडू शकते आणि त्यांची एकूण आर्थिक कल्याण वाढवू शकते.
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेसाठी मराठीत अर्ज कसा करावा?
आवश्यक कागदपत्रे गोळा करा – सर्व आवश्यक कागदपत्रे गोळा करा, ज्यात उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र, कर्ज विवरणे आणि ओळख पुरावे आहेत.आधार कार्ड पॅन कार्ड तसेच रहिवासी प्रमाणपत्र बँक पासबुक पासपोर्ट साईज फोटो इतर
अर्ज सबमिट करा – अधिकृत वेबसाईट mjpsky.maharashtra.gov.in यावर सबमिट करा व सहाय्यक कागदपत्रांसह पूर्ण केलेला अर्ज नियुक्त कार्यालयात सबमिट करा. प्रदान केलेली सर्व माहिती योग्य आणि पडताळणीयोग्य असल्याची खात्री करा.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
१. महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेचे उद्दिष्ट काय आहे?
महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजनेचे उद्दिष्ट कर्जाच्या ओझ्याखाली दबलेल्या कर्जदारांना दिलासा आणि मदत प्रदान करणे, त्यांना कर्जाच्या चक्रातून मुक्त होण्यास आणि आर्थिक स्थैर्य परत मिळवून देणे हे आहे.
2) योजनेसाठी अर्ज करण्यास कोण पात्र आहे?
या योजनेचे लक्ष्य लहान आणि अत्यल्प शेतकरी, भूमिहीन शेतमजूर, ग्रामीण कारागीर, स्वयं-सहायता गट आणि समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना आहे.
3)माझे कर्ज आधीच थकीत असल्यास मी योजनेचा लाभ घेऊ शकतो का?
होय, मराठीत महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना ज्या प्रकरणांमध्ये कर्ज आधीच थकीत आहे अशा प्रकरणांचा विचार करते. तथापि, अशा प्रकरणांच्या पात्रतेबाबतचा अंतिम निर्णय नियुक्त अधिकाऱ्यांचा असतो.